Değerli takipçiler, sizlere ilk olarak 2015 yılında Manisa’da Engelsiz Bilişim Sempozyumunda Otizmli çocukların eğitiminde robotların kullanımını anlatmıştım. Uzun süredir takip ettiğim bir konu. Ülkemizde de benzer bir çalışma yapılmıştı geçmişte. Şimdi sizlerle son bir gelişmeyi paylaşacağım.

En son üzerinde çalışılan robotun adı QTROBOT.

Aşağıda sizlerle bu konudaki son haberi paylaşıyorum:

Bir vaka çalışmasında konuşma terapistleri, QTrobot'un otizmli öğrenciler için konuşma terapisinin etkinliğini artırma üzerindeki etkisini değerlendirdi. Gözlemlerine bağlı olarak, bir robot kullanmak, öğrencilerin spektrumdaki katılımını ve işbirliğini geliştirerek ve sözlü dili kullanmak için taklit ve motivasyonu artırarak konuşma terapisinin etkinliğini artırabilir.

Otizmli çocuklar için enstitüye QTrobot entegrasyonu:

Terapistler ve eğitimciler, robot için kendi programlarını geliştirmeye ve robotu uygun gördükleri şekilde mevcut faaliyetlerine entegre etmeye teşvik edildi. Terapistler ve eğitimciler atölyeden sonra QTrobot'u nasıl programlayıp kontrol edeceklerini öğrendiler ve QTrobot teknik ekibinin daha fazla desteği olmadan robotu programlayıp faaliyetlerine entegre edebildiler.

QTrobot daha sonra bir konuşma terapisti tarafından bireysel seanslarda otizm spektrum bozukluğu olan 14 çocuk ve grup ortamında 7 çocuk ile 6 ay süreyle kullanıldı.

QTrobot'un bireysel terapi seanslarında otistik çocuklar üzerindeki etkisi:

1- OSB'Lİ ÇOCUKLARDA SPONTAN ETKİLEŞİMİ TETİKLEMEK:

Bazı çocuklar ilk robot yardımlı eğitim seansından itibaren robota kendiliğinden yaklaştı. Bu davranış, öğretmenler ve terapistlerle etkileşimden kaçınma eğiliminde olan öğrencilerde bile gözlemlendi.

 

Çocuklar, aşağıdaki yollardan biriyle QTrobot ile etkileşimi başlattı:

QTrobot'a bakış:  Tüm çocuklar robota ilgiyle baktılar ve yüzü temsil eden ekranı analiz ettiler. Bu, tüm çocuklarda, hatta göz temasından kaçınma eğiliminde olanlar, geçici göz teması kuranlarda ve gözlerinin köşesinden bakma eğiliminde olanlarda meydana geldi.

QTrobot'a dokunmak:  Çoğu çocuk robota da dokunmaya çalıştı. Robotun hareket etmesini sağlamak için genellikle robotun ellerine ve kollarına dokunmaya çalıştılar. Robotun yüz ifadelerini gösterirken yüzüne de dokundular.

QTrobot ile sözlü etkileşim:  Bazı çocuklar robota görür görmez merhaba dedi. Bazıları robotla konuşmak için inisiyatif aldı ve bir ricada bulundu veya yorum yaptı. Örneğin, bir kitap okurken çocuklar bir resim gösterdiler, resme yorum yaparak robota hitap ettiler. Çocuklar robot konuşurken yüz ifadesini gösterirken taklit ettiler.

2- TERAPİ SEANSLARINA KATILMAK İÇİN ÇOCUKLARIN İŞBİRLİĞİNİ VE MOTİVASYONUNU ARTIRMAK:

QTrobot ile çalışmak, konuşma terapisi seansları sırasında çocukların motivasyonunu ve işbirliğini geliştirdi. Terapistler, çocukların konuşma terapisi seansları sırasında daha iyi işbirliği yaptıklarını, seansın başında seansın sonunda QTrobot ile çalışacakları konusunda bilgilendirildiklerini gözlemlediler. Yerlerinde kalma eğilimindeydiler ve önerilen alıştırmalarda ve talimatlarda daha iyi performans gösterdiler. Bu durumda QTrobot, çocuklar için bir pekiştirici görevi gördü.

 

Belirli bir çocuk durumunda, konuşma terapisi seansına katılmak için sınıfından ayrılmayı reddetme eğilimindeydi ve terapist onu seansa çekmekte zorlandı. Bununla birlikte, QTrobot eğitim seansında tanıtıldığından beri, gülerken ve işbirlikçi bir ruh hali sergilerken konuşma terapisi seanslarına katılmak için spontane olarak sınıftan ayrılmaya başladı. Ayrıca düzenli olarak robotla çalışmayı istedi.

3- DİKKAT, KATILIM VE KONSANTRASYONU İYİLEŞTİRME:

Çocukların çoğu, QTrobot ile çalışırken daha yüksek dikkat ve konsantrasyona sahipti. Çocuklar, sadece terapistle çalıştıkları zamanlara kıyasla robotla daha uzun süre çalıştılar. Jestler, yüz ifadeleri ve konuşmanın kombinasyonu çocukların dikkatini çekmede en yüksek etkiye sahipti.

 

4- YIKICI VE BASMAKALIP DAVRANIŞLARI AZALTMAK:

QTrobot ile yapılan aktiviteler sırasında terapistler, çocuklarda stereotipik davranışların sayısı ve süresinin azaldığını gözlemlediler. Bu yıkıcı davranışlar, QTrobot'un eğitim seansında kullanılmadığı zamana kıyasla daha az sıklıkta gerçekleşti ve daha kısa sürdü. Ayrıca davranışların yoğunluğu daha azdı. Örneğin, çocuk seans sırasında robot olmadan kollarını ve tüm vücudunu hareket ettirdiyse, QTrobot ile çalışırken, hareketler sadece ellerinde titremeyle sınırlıydı.

 

5- ÇOCUKLARIN RUH HALİNİ VE TUTUMUNU GELİŞTİRMEK:

Çoğu çocuk, QTrobot ile etkileşim sırasında, tek başına terapistle çalıştıkları zamana kıyasla daha iyi bir ruh halindeydi. Çocuklar, QTrobot ile çalışırken daha sık gülümseyerek ve gülerek mutluluk ve ilgilerini gösterdiler.

6- TAKLİDİ GELİŞTİRMEK:

Çocukların çoğu, robotun farklı ifade ve davranışlarını doğrudan taklit ederken, aynı çocuklar terapistleri tarafından gösterildiğinde veya robotun aynı ifadelerini içeren bazı kartlar onlara gösterildiğinde aynı ifadeleri taklit etmemişlerdir.

 

Bazı çocuklar, aynı aktiviteyi üç veya dört kez yaptıktan sonra, robotun duygularla ilişkili ünlemlerini kendiliğinden taklit ettiler.

Bazı çocuklar kendilerine sorulduğunda robotun davranışlarını taklit ettiler.

Bazı çocuklar robotu doğrudan taklit etmedi. Ancak, robotu dinlediler ve tam kendilerine sorulduğunda telaffuz edilen kelimeleri tekrarladılar: “Ne duydun?”.

7- SÖZLÜ DİL KULLANIMININ İYİLEŞTİRİLMESİ:

Bazı çocuklar, QTrobot ile çalışacakları konusunda bilgilendirildiklerinde daha fazla sözlü dil ve kelimeler kullandılar. Ayrıca konuşma egzersizlerinde çocuklar robotla çalışırken daha fazla çaba sarf ediyorlar. dahası, düzeltilmeye daha toleranslıydılar ve kelimeleri daha sık tekrarladılar. Robotu kullanmadan önce çocuklar, terapistleriyle çalışırken başlarını geri döndürür ve eklemlenme çabasından kaçınırlardı.

 

Aşağıdaki video 3 yıl önceki görüntülerinden ama onu daha da geliştirdiler.